Czy zdarzyło Ci się kiedyś, że podczas wyjścia do sklepu spożywczego wpadłeś w panikę? Czy chodziło o brzęczące jarzeniówki? Widok antypatycznej osoby stojącej przed tobą w kolejce? Może to było skrzypiące koło w wózku albo silny zapach świeżej farby? Może była to niezręczna pogawędka z dawnym znajomym lub interakcja z kasjerem? A może to wszystko przydarzyło ci się na raz w jednej chwili?
Jeśli kiedykolwiek doświadczyłeś takiego przytłoczenia myśli i emocji, być może jesteś bardzo wrażliwą osobą. Nie ma w tym nic złego. Prawie 20% ludzi jest wysoce wrażliwych i boryka się z tymi samymi problemami, co ty. I choć dla osoby bardzo wrażliwej nawet trywialne czynności mogą urosnąć do rangi wyzwania, to trzeba jasno powiedzieć, że wrażliwość w żadnym wypadku nie jest wadą charakteru. Wysoka wrażliwość również może być łatwo pomylona z nieśmiałością i jest typowa dla osób introwertycznych.
Bycie osobą wysoce wrażliwą nie jest diagnozą i odradzam używanie jej jako negatywnej etykietki dla siebie i innych. Przytoczone kwestie i problemy, którymi się dziś dzielę, mają pomóc osobom o wysokiej wrażliwości poczuć się dowartościowanym i zrozumieć, dlaczego mogą się czuć w określony sytuacjach tak, a nie inaczej. Niniejszy artykuł może być także pomocny dla przyjaciół i rodziny osób bardzo wrażliwych.
Bycie wrażliwym ma dla wielu ludzi negatywne konotacje, zwłaszcza jeśli w przeszłości ktoś ich o to oskarżył lub naznaczył. Mam również nadzieję, że pomogę zmienić sposób, w jaki ludzie postrzegają wrażliwość.
Jakie są cechy wrażliwych osób?
Po czym można poznać osobę wrażliwą emocjonalnie? Jest kilka charakterystyk, które pozwolą ocenić wrażliwość i warto mieć je na uwadze, szczególnie podczas zawierania nowych znajomości.
Osoby wrażliwe źle reagują na bodźce takie jak ostre i mocne światła, silne zapachy, szorstkie tkaniny lub głośne dźwięki. Często czują się wyczerpane emocjonalnie i mają trudności z wykonywaniem zadań pod presją.
Po spędzeniu czasu z innymi lub po pracowitym dniu takie osoby muszą zaznać prywatności, odetchnąć i odpocząć. Ponieważ osoby wrażliwe zwykle nie mają wysokich umiejętności społecznych, często mają problemy z ustalaniem granic i nie lubią konfrontacji.
Ponadto, jeśli cokolwiek z poniższych pasuje do ciebie, możesz uważać się za osobę wrażliwą emocjonalnie:
- Masz silną intuicję.
- Ludzie często zakładają, że jesteś nieśmiały, bojaźliwy lub introwertyczny.
- Unikasz brutalnych filmów i programów telewizyjnych.
- Unikasz denerwujących lub przytłaczających sytuacji.
- Zwracasz uwagę na szczegóły.
- Jesteś kreatywny i masz żywą wyobraźnię.
- Koledzy z dzieciństwa pamiętają cię jako wrażliwego romantyka i poetę, często zamkniętego w sobie.
- Prawie w każdej sytuacji myślisz o najgorszym scenariuszu lub przygotowujesz się na niego.
Kilka ciekawych faktów na temat bardzo wrażliwych osób
- 30% osób o wysokiej wrażliwości to introwertycy.
- Wrażliwość występuje u 15 do 20% populacji.
- W niektórych kulturach osoby wrażliwe są bardziej cenione.
- W kulturach, w których nie są cenione, takie osoby mają niską samoocenę.
- Osoby z wysoka wrażliwością mają skłonność do wysoko funkcjonującego lęku.
- Wrażliwość emocjonalna jest powszechne u osób z ADHD.
- Wrażliwość nie jest zaburzeniem psychicznym, jest to cecha osobowości, zwana również wrażliwością na przetwarzanie sensoryczne.
- Osoby takie częściej cierpią na astmę, egzemę i alergie.
Wrażliwe osoby cierpią na chroniczne zmęczenie
Dla osoby wrażliwej codzienne funkcjonowanie to ciągła walka na skraju wyczerpania emocjonalnego, umysłowego i fizycznego. Przyczyn tego stanu rzeczy jest wiele, ponieważ dla osoby o wysokiej wrażliwości wszystko może być przytłaczające.
Sprawdź też: Stres a związek – jak zakończyć stresujący związek?
Niektóre powody zmęczenia, to: absorbowanie emocji innych osób, zbyt duża energia lub koncentracja, ignorowanie własnych granic, ukrywanie swojej autentyczności, zbyt mała ilość snu, ciągły wysiłek umysłowy, fantazjowanie.
Co można zrobić?
Pamiętaj, żeby nie absorbować stanów emocjonalnych innych i nie przeżywać ich problemów. W ciągu dnia zaplanuj przerwy „od życia” – wycofaj się na 15 minut, aby posiedzieć w ciszy i spokoju i odpocząć. Zadbaj przede wszystkim o siebie i ustalaj granice z ludźmi i trzymaj się ich.
Ukrywanie swojego autentyzmu i prawdziwego „ja” zabiera dużo energii i w końcu odbije się na Twoim samopoczuciu. Zadbaj też o sen. Stwórz solidną rutynę przed snem, aby muc zasnąć jeszcze przed północą.
Wrażliwość na fizyczne bodźce zewnętrzne
Niektórym może się to wydawać dziwne, ale często to właśnie takie drobiazgi, jak rozmazany obraz w telewizji, migające światła, rozpraszające dźwięki czy ubranie podrażniające skórę, mogą przytłoczyć osoby o dużej wrażliwości. Jeśli nawet osoba potrafi określić, co jej przeszkadza, to zwykle nie umie wytłumaczyć, dlaczego. Jest to spowodowane tym, ze osoby o większej wrażliwości przetwarzają wszystkie bodźce głębiej niż osoby mniej wrażliwe.
Co możesz zrobić?
Mając świadomość, co w ciągu dnia cyklicznie potrafi wnerwić, można się przygotować na ten bodziec albo zupełnie go uniknąć. A w razie czego miej pod ręką zawsze to, co może przynieść ulgę: słuchawki z redukcją szumów, okulary przeciwsłoneczne lub kapelusz, lekki szalik, koc lub kurtka, guma do żucia, miętówki, woda, smaczna przekąska, balsam, olejek lub spray.
Poczucie komfortu fizycznego, psychicznego i emocjonalnego jest bardzo ważne dla wrażliwych osób. Jeśli tak jest w Twoim przypadku, pamiętaj, by traktować swój komfort priorytetowo.
Ludzie wrażliwi potrzebują izolacji i czasu dla siebie
Czy zdarzyło Ci się kiedyś spędzić dzień z ludźmi, po którym potrzebowałeś tygodnia samotności? Osoby wrażliwe mają ten problem, że interakcje socjalne kosztują je bardzo dużo energii. Dlatego po kontaktach towarzyskich potrzebują czasu tylko dla siebie, aby odzyskać równowagę.
Co możesz zrobić?
Jeśli możesz, wygospodaruj codziennie dwie godziny na celowy, ale niezorganizowany czas dla siebie. Oto kilka pomysłów na to, co można zrobić: spędzenie czasu na łonie natury, czytanie, oglądanie filmu, tworzenie sztuki, umówienie się na randkę lub medytacja.
Sprawdź też: Tego mężczyźni nie lubią w kobietach
Zaplanuj z wyprzedzeniem w ciągu miesiąca i roku dni tylko dla siebie. Potraktuj je jako ważne daty.
Traktuj zaplanowany czas tylko dla siebie tak, jak traktujesz czas zaplanowany z przyjacielem. Postaraj się, by nie przeciągać tego czasu, nie wykorzystywać go na dokończenie pracy, bezmyślne przeglądanie telefonu lub zaoferowanie komuś pomocy.
Wrażliwa osoba ma trudności z ustaleniem granic
Ponieważ wrażliwe osoby mają większą świadomość siebie i swoich emocji, często zdarza się, że zgadzają się na wiele rzeczy, których nie chcą robić. Robią to, by zadowolić ludzi wokół siebie, uniknąć konfliktów i zachować spokój.
Co możesz zrobić?
Ustal granice. Aby ustalić jakiekolwiek granice, najpierw musisz sobie uświadomić, jaka przestrzeń jest ci potrzebna i przed czym chcesz się obronić. Następnie komunikuj jasno i asertywnie swoje potrzeby i co najważniejsze, trzymaj się ustalonych granic. Pamiętaj, że reakcja tej osoby nie jest Twoją odpowiedzialnością. Ustalanie granic nie jest krzywdzące. Jedynie osoby ze skłonnością do manipulacji okażą swoje niezadowolenie. Jest to typowa reakcja toksycznych osób, gdyż w poczuciu utraty kontroli nad kimś od razu wpadaj w panikę.
Pamiętaj, że Twoje potrzeby są tak samo ważne i istotne, jak potrzeby innych ludzi.
Wrażliwe osoby unikają konfliktowych i trudnych sytuacji
Ponieważ osoby wrażliwe są podatne na lęki, często zmagają się z niewygodnymi lub przytłaczającymi sytuacjami i unikają ich. Nie ma nic złego w rezygnacji z udziału w imprezie, ponieważ przebywanie w tłumie ludzi nie jest dla ciebie dobrym pomysłem na spędzenie czasu. Upewnij się tylko, że nie rezygnujesz ze wszystkich sytuacji i możliwości, które mogą być dla Ciebie niekomfortowe lub przytłaczające.
Co możesz zrobić?
Pamiętaj, że rozwój następuje wtedy, gdy czujemy się niekomfortowo. Odczuwanie uczuć może być bardzo niekomfortowe, ale jest niezbędne do uzdrowienia i przejścia przez trudne emocje.
Zacznij od małych rzeczy. Jeśli zmagasz się z lękiem społecznym, ale masz nadzieję na nawiązanie znajomości, zacznij od przywitania się lub ciekawej uwagi na dobry początek rozmowy. Ważne, aby nie zostawać w strefie komfortu, tylko stale ją poszerzać.
Wrażliwe osoby są często źle postrzegane
Jeśli dorastałeś w poczuciu, że nie pasujesz do reszty otoczenia albo jesteś czarną owcą, to wiedz, że nie ty jeden. Osoby wrażliwe często czują się niezrozumiane przez większość ludzi. Inne, niewrażliwe osoby mają tendencję do zakładania, że wrażliwcy są nieśmiali, bojaźliwi lub introwertyczni, szczególnie w przypadku dzieci o wysokiej wrażliwości. Poza tym, że faktycznie można odnieść takie wrażenie, to do tego wrażliwe osoby często są zachlane do tego, aby przestać być mięczakiem albo nabrać hartu ducha. Poczucie ciągłego niezrozumienia jest męczące! Wiedz jednak, że twoje prawdziwe „ja” ma dużo do zaoferowania, tylko nie zawsze będzie warto coś oferować i nie każdy to doceni. Są ludzie, którzy zrozumieją i zaakceptują Cię w pełni, tylko być może jeszcze ich nie znalazłeś.
Co możesz zrobić?
Przede wszystkim staranie wybieraj, z kim spędzasz czas i uświadom sobie, że nie każdy jest wart twojej uwagi. Zawrzyj znajomość z inną osobą o wysokim poziomie wrażliwości. z pytaniem, jak się czuje. Walidacja jest ważna dla każdego.
Bądź pewny siebie poprzez praktykowanie samoakceptacji i współczucia. Kiedy poczujesz się pewnie we własnej skórze, zauważysz, że inni ludzie rzadziej się zastanawiają nad tym, kim jesteś i czy w ogóle jesteś jakiś dziwny.
Zadaj sobie pytanie, u kogo szukasz akceptacji. Upewnij się, że jesteś pierwszą osobą na tej liście.
Osoby wrażliwe mają duże skłonności do samokrytyki
Bardzo łatwo jest stać się swoim własnym najgorszym krytykiem. Każdy mały błąd, każda krytyka i każda niezręczna interakcja mogą pozostać w głowie osoby bardzo wrażliwej przez wiele dni, a nawet lat. Dlaczego tak się dzieje? Osoby wrażliwe często zmagają się z nadmiernym myśleniem, poczuciem bycia gorszym i wrażeniem, że zawsze robią coś nie tak.
Co możesz zrobić?
Stosuj techniki radzenia sobie z lękiem, takie jak przeformułowanie myśli, ćwiczenia uważności i afirmacje. Porozmawiać ze specjalistą lub psychologiem, jeśli wewnętrzny krytyk jest przytłaczający i wpływa negatywnie na Twoje codzienne życie.