books on the shelve

Trudne słowa wzbogacające słownictwo – część II

Artykuł na temat trudnych słów: Trudne polskie słowa, które uczynią z ciebie „elokwentnego yntelygenta” okazał się bardzo udany i cieszy się dużą popularnością. Jeden z czytelników tefgo bloga zostawił nawet komentarz, w którym zasugerował inne słowa. Dzięki temu powstał drugi artykuł na temat mało znanych polskich słów i lepszego słownictwa. Zapraszam do czytania.

Afazja

Afazja to upośledzenie języka, wpływające na tworzenie lub rozumienie mowy oraz zdolność czytania lub pisania. Afazja jest zawsze spowodowana uszkodzeniem mózgu – najczęściej spowodowanym udarem, szczególnie u osób starszych. Ale urazy mózgu powodujące afazję mogą również wynikać z urazów głowy, guzów mózgu lub infekcji.

Amuzja

Amuzja to zaburzenie percepcji muzyki – niezdolność do wytwarzania lub rozumienia muzyki lub dźwięków muzycznych.

Amuzja instrumentalna to utrata umiejętności gry na instrumencie muzycznym. Kluczem do tej definicji jest brak dyspraksji w przypadku innych zdolności motorycznych. Botez i Wertheim opisali 26-letniego mężczyznę, który grał na akordeonie od 9 roku życia. Po usunięciu skąpodrzewiaka (guz o pośredniej złośliwości II stopnia według WHO) w prawym płacie czołowym nie potrafił precyzyjnie tworzyć nut ani piosenek na akordeonie, ale nie wykazywał żadnych objawów apraksji. Wykazując również amuzję, która uniemożliwiała wyrażenia ustnej ekspresji, miał trudności ze śpiewaniem lub gwizdaniem w rytm melodii, ale jego percepcja muzyki pozostała nienaruszona.

BOTEZ MI, WERTHEIM N. Expressive aphasia and amusia following right frontal lesion in a right-handed man. Brain. 1959 Jun;82:186-202. doi: 10.1093/brain/82.2.186. PMID: 13803121.

Antypoda

Wiki podaje: „Australijczycy to nasi antypodzi, ponieważ mieszkają na przeciwnym krańcu Ziemi.” Mieszkaniec antypodów to mieszkaniec przeciwległych krańców Ziemi.

Antypody miast:

  • Segowia (Hiszpania) – Masterton (Nowa Zelandia)
  • Palembang (Indonezja) – Neiva (Kolumbia)
  • A Coruña (Hiszpania) – Christchurch (Nowa Zelandia)
  • Padang (Indonezja) – Esmeraldas (Ekwador)
  • Valdivia (Chile) – Wuhai (Chiny)
  • Hamilton (Nowa Zelandia) – Córdoba (Hiszpania)

Ale to także przeciwieństwa. Na przykład, głosowanie i rozróby na ulicach są antypodami. 

W chemii: Sól sodowo-amonowa nie jest zdolna do rozkładu na swoje optyczne antypody, podobnie jak racemat sodowo-amonowy.

Antynatalizm

Żałuję, że się urodziłem. Zwolennicy antynatalizmu postrzegają życie nie jako dar i cud, ale krzywdę i narzucenie.

Krótko mówiąc, antynataliści uważają, że życie ludzkie jest tak pełne cierpienia, że ​​życie po prostu nie jest warte… kurka, no samego… życia. W związku z tym jedyną moralną rzeczą, jaką możemy zrobić, jest zaprzestanie rozmnażania się, zaprzestanie zadawania niezasłużonego i nieproszonego bólu wrażliwym istotom, które wzywamy do istnienia. Dowiedziawszy się o antynatalizmie, większość ludzi wyraża rozbawione niedowierzanie – czy ktoś rzeczywiście może mieć taki światopogląd? Jeśli jednak zastanowimy się nad własnym życiem, może się okazać, że bardziej sympatyzujemy z tym stanowiskiem. Któż przecież w chwilach wielkiego bólu i smutku nie zastanawiał się, czy nie byłoby lepiej, gdyby się nie narodził? Liczba followersów stale rośnie.

Sprawdź też: Dlaczego ortografia jest potrzebna?

Dysforia

Dysforia to uczucie niezadowolenia i niepokoju – przeciwienstwo euforii. W przypadku dysforii płciowej dyskomfort związany z ciałem mężczyzny lub kobiety może być tak intensywny, że może zakłócać normalne życie. Czyli mężczyzna nienawidzi własnego ciała i pragnie być kobietą. Bardzo delikatny temacik, jak na dzisiejsze czasy.

Falerystyka

Falerysta zajmuje się kolejkowaniem i studiowaniem historii orderów, odznaczeń i odznak nadanych osobom zasłużonym dla monarchy, państwa lub innej organizacji posiadającej prawo nadawania odznaczeń.

Folgować

Folgować,czyli dawać upust czemuś, pozwalać sobie, rozpieszczać. Od razu mi się kojarzy z fraszką Kochanowskiego „Raki”. Czytana od końca, zmienia sens i zawiera naganę kobiet. Zatem rada ma, sobie, nie paniom folgujmy.

Parrezja

Kiedyś cynik Diogenes, poproszony o nazwanie najpiękniejszej ze wszystkich rzeczy, odpowiedział: parrezja. Termin oznacza wolność słowa lub pełną ekspresję.

Onomatopeja

Buch – jak gorąco!
Uch – jak gorąco!
Puff – jak gorąco!
Uff – jak gorąco!

„Lokomotywa”

Onomatopeja to wyraz dźwiękonaśladowczy i także wyraz opisujący naśladowanie tych dźwięków. Szuru-buru, łubu-du, la la la, he he, kici kici, miau miau (miauczenie), buu… (buczenie), kap kap (kapanie).

Onomatopeje możemy znaleźć też w komiksach (trach!, bum!, bęc!, łaps!) i języku dzieci, które chętnie naśladują odgłosy zwierząt: hau-hau, miau, be, mu, ćwir-ćwir, kukuryku.

Suponować

Suponować czyli przypuszczać. Wstępnie określić jako hipotezę, założenie lub propozycję.

Tyrada

Adolf Hitler słynął ze swoich tyrad. Tyrada to przedłużająca się mowa zwykle naznaczona niepohamowanym, obelżywym lub surowo cenzurowanym językiem.

„Nie jestem w nastroju do jednej z twoich tyrad.”

Na stronie sejm.edu.pl czytamy: „Słuchaliśmy cierpliwie tyrad obrońców cenzury oburzonych wizją likwidacji tęczowej inkwizycji.”

Photo by 🇸🇮 Janko Ferlič on Unsplash